Advies Toegankelijkheid stembureaus - 25 april 2023

Klundert, 25 april 2023

College van Burgemeester en Wethouders

T.a.v. de mevrouw P. Joosten, Pastoor van Kessellaan 15, 4761 BJ Zevenbergen

Onderwerp: Toegankelijkheid stembureaus / Kenmerk: BR20230425-1WmoR

Geacht College,

Naar aanleiding van de onlangs gehouden verkiezingen, maakt de Wmo-Raad maakt zich zorgen om de toegankelijkheid van de stembureaus in de gemeente Moerdijk.

Er zijn duidelijk diverse voorzieningen gerealiseerd om het mogelijk te maken dat mensen met een beperking kunnen stemmen. De ervaringen van leden van de raad die zitting hadden op de diverse stembureaus en signalen vanuit de bevolking en in de media leren echter dat er nog verbeteringen mogelijk zijn.

Deze brief is een signaal aan de gemeente en een advies om bij een volgende verkiezing volledige toegankelijkheid te realiseren.

De extreme drukte was een eerste aspect waardoor mensen met een beperking en oudere mensen hebben besloten om zonder te stemmen naar huis te gaan. Het was voor hen niet mogelijk om langere tijd (buiten) te wachten. Ook al stonden er soms stoelen gereed, niet iedereen heeft dat begrepen en er was geen systeem waardoor de mensen op de stoel ‘hun beurt niet zouden verliezen’.

De medewerkers van het stembureaus waren niet in de gelegenheid om aan ‘crowdmanagement’ te doen en konden niet ingrijpen. De reden hiervoor was dat de stembureaus minimaal bezet waren en er geen vrije reserve was voor het organiseren van de doorstroom en de aandacht voor de zwakkeren.

Een voorgesteld signaal op de verkiezingsdag zelf aan de centrale organisatie, werd door een voorzitter van een stembureau afgedaan met de mededeling dat men ook vanuit het centrale punt geen mogelijkheid had om de drukte te managen of extra mensen/middelen in te zetten.

Ook de route in de stembureaus en de beschikbare ruimte in het stemlokaal waren niet altijd toereikend. Voor mensen met een scootmobiel en rolstoel was het niet altijd mogelijk om in de ruimte te draaien. Niet alle voorzitters waren goed geïnformeerd over de verplichting dat één van de stemhokjes geschikt moet zijn voor rolstoelgebruikers door de plank in de laagste stand te zetten.

Ook is geconstateerd dat de stembureaus soms moeilijk toegankelijk waren voor mensen met een rollator, doordat de deuren moeilijk te openen waren of door de situatie van twee deuren direct achter elkaar in een te kleine hal.

Het was niet mogelijk om in het geheim te stemmen als men aan een scootmobiel is gebonden, want een scootmobiel past niet in een stemhokje. De oplossing om de stemmer te laten stemmen op een tafel en er zodanig voor te gaan staan dat men niet kan zien wat er gestemd wordt, is niet reglementair.

Een gemiste kans vinden wij dat er, voor zover ons bekend, geen mogelijkheden in de gemeente waren, waar een visueel gehandicapte geheel zelfstandig de stem kon uitbrengen door het ontbreken van stemmallen.

Wij vertrouwen erop dat u bij de eerstkomende verkiezingen rekening zult houden met de hierboven gemaakte opmerkingen.

Met vriendelijke groet, namens de Wmo-Raad gemeente Moerdijk

W. Tolenaars, Secretaris.